culture: มูลนิธิกรุงเทพฯ มิวเซียมกรุงเทพฯ

วันที่ 02 ตุลาคม พ.ศ. 2552 ปีที่ 32 ฉบับที่ 11528 มติชนรายวัน

มูลนิธิกรุงเทพฯ มิวเซียมกรุงเทพฯ

คอลัมน์ สยามประเทศไทย

โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ

กรุงเทพฯ ไม่มี "มิวเซียมกรุงเทพฯ" ฉะนั้นคนกรุงเทพฯ ทั้งที่โดยกำเนิดหรือเคลื่อนย้ายจากที่อื่นจึงไม่รู้ว่ากรุงเทพฯ มาจากไหน? เมื่อไร? ทำไม? เลยได้แต่อยู่อาศัยกิน กิน ขี้ ปี้ นอน โดยไม่มีความผูกพันและไม่รู้สึกภาคภูมิใจอะไร

ความรักท้องถิ่นย่อมไม่มีหรือมีนิดหน่อยพอไม่เสียหน้า

การพัฒนาภูมิสถานของกรุงเทพฯย่อมไม่ได้รับความร่วมมือหรือร่วมนิดหน่อยพอให้พ้นๆ ไป ไม่เสียมารยาท

นิวยอร์ก มีความหนาแน่นและซับซ้อนกว่ากรุงเทพฯหลายเท่า มีความกักขฬะมากกว่ากรุงเทพฯ และมีสิ่งเลวร้ายน่าจะยิ่งกว่ากรุงเทพฯ แต่นิวยอร์กมีทั้ง Metropolitan Museum แล้วยังมี Natural History Museum กับ มิวเซียมประวัติศาสตร์นิวยอร์ก โดยเฉพาะด้วย และมีมานานนับร้อยปีแล้ว

มิวเซียมประวัติศาสตร์นิวยอร์ก นอกจากจัดแสดงประวัติศาสตร์ภูมิสถานนิวยอร์กตั้งแต่ยุคอินเดียนแดงยังไม่มี นิวยอร์กแล้ว ยังจัดแสดงให้เห็นแรงงานชาวต่างชาติ เช่น คนจีน ฯลฯ มีส่วนสำคัญสร้างนิวยอร์กให้รุ่งเรือง มั่งคั่ง มั่นคง จนเดี๋ยวนี้

"มิ วเซียมกรุงเทพฯ" ต้องอธิบายกรุงเทพฯ และคนกรุงเทพฯ เป็นใคร? มาจากไหน? มายังไง? เมื่อไร? ทำไม? ให้อดีตรับใช้ปัจจุบัน เพื่อสร้างสรรค์อนาคต

นอกจากนั้น ยังพิมพ์หนังสือ, เอกสาร, แผ่นพับ, ฯลฯ และ ทำ "สื่อ" ต่างๆ เผยแพร่ให้คนนิวยอร์กกับนักท่องเที่ยวรู้ความเป็นมา ตลอดเวลา

ฉะนั้น คนทุกชาติพันธุ์ในนิวยอร์กมีความผูกพันกับภูมิสถานสาธารณะของนิวยอร์ก แล้วเชิดชูบูชานิวยอร์กด้วยความจงรักยิ่ง

กรุงเทพ มหานคร (กทม.) เคยสถาปนา กรุงเทพฯศึกษา เมื่อหลายปีก่อนด้วยเป้าหมายคล้ายๆ ที่ผมเล่าเรื่องนิวยอร์กนี่แหละ แต่พอผู้บริหารชุดนั้นเปิดตัว "ตีปี๊บ" แถลงข่าวให้สื่อมวลชนไปเสนอข่าว "ได้หน้า" สมปรารถนาแล้วก็ลืม จนเลิกไปเอง หรือไปเป็นขยะอยู่ใต้พรมผืนไหน ตรงไหน ไม่มีใครรู้

"มิวเซียมกรุงเทพฯ" ที่เคยพูดจาตกลงกันไว้อย่างแข็งแรง ว่าจะเริ่มอย่างง่ายๆ เล็กๆ งบประมาณแต่น้อยๆ ค่อยเป็นค่อยไปเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลเตรียมจัดแสดง เลยกลายเป็น "ถ่มน้ำลายรดฟ้า" ให้ตกใส่หน้าตัวเองของผู้บริหาร กทม. ยุคนั้นยังเลอะน้ำลายจนบัดนี้ ทำให้ไม่น่าเชื่อถือคำพูดและการกระทำ

"มูลนิธิ กรุงเทพมหานคร 2552" ที่จะตั้งขึ้นเร็วๆ นี้ อาจมีช่องทางสงเคราะห์ให้ลงมือน้อยๆ ได้ เพื่อให้มี "มิวเซียมกรุงเทพฯ" ดังมีข่าวลงใน มติชน (ฉบับวันอังคารที่ 29 กันยายน 2552 หน้า 10) ความว่า

นาย ไกรจักร แก้วนิล รองปลัดกรุงเทพมหานคร (กทม.) เปิดเผยว่า กทม.เตรียมจัดตั้ง "มูลนิธิกรุงเทพมหานคร 2552" อยู่ระหว่างเตรียมขอจดทะเบียนก่อตั้งมูลนิธิ คาดว่าจะแล้วเสร็จในเดือนพฤศจิกายนนี้

มูลนิธิกรุงเทพมหานคร 2552 เป็นมูลนิธิในพระบรมราชูปถัมภ์ ซึ่งสำนักพระราชวังได้ให้ ม.ร.ว.สุขุมพันธุ์ บริพัตร ผู้ว่าฯกทม. ทำเรื่องเสนอขอพระบรมราชานุญาตจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว อย่างเป็นทางการ

ในอนาคต หาก กทม. ต้องการหารายได้ หรืองบประมาณในการดำเนินโครงการใดๆ ที่ กทม. ไม่สามารถจัดสรรงบประมาณเองได้ มูลนิธิก็จะเป็นหน่วยงานที่สามารถจัดกิจกรรมหรืองาน การกุศลเพื่อนำเงินมาใช้ในการดำเนินโครงการแทน

รวมทั้งการดำเนินโครงการผ่านมูลนิธิจะช่วยลดขั้นตอน และระยะเวลาในการขออนุมัติการดำเนินงานโครงการต่างๆ ให้แล้วเสร็จเร็วขึ้น

รองผู้ว่าฯคนล่าสุด พรเทพ เตชะไพบูลย์ เคยเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงทวงทับหลังนารายณ์บรรทมสินธุ์จากชิคาโกคืนปราสาทพนม รุ้งที่บุรีรัมย์จนสำเร็จ น่าจะเข้าใจเรื่องมิวเซียมอย่างถ่องแท้ และเห็นความสำคัญจริง ก็ควรหารือกับผู้ว่าฯ แล้วผลักดันให้เริ่มต้นขึ้นอย่างเป็นรูปธรรม เพราะไม่ได้เหลือบ่ากว่าแรงอะไรเลย

แต่จะมีผลดีอย่างยิ่งต่อความเป็น Creative City ที่กรุงเทพฯ

หน้า 20